Welke
soorten
eiwitten
zijn er?

Je kunt eiwitten verdelen aan de hand van twee hoofdbronnen: dierlijke en plantaardige eiwitten.

• Dierlijke eiwitten zitten met name in vlees, vis, eieren en zuivelproducten. Dus ook in melk, boter en kaas.
• Plantaardige eiwitten vind je terug in brood, rijst, pasta, peulvruchten, noten, paddenstoelen en plantaardige zuivel.

Dierlijke eiwitten bevatten meer essentiële aminozuren dan plantaardige eiwitten. Toch kun je uit plantaardig voedsel genoeg eiwitten halen die je dagelijks nodig hebt.

Mariska Dute, (sport)diëtist en voedingsdeskundige: “Vegetariërs en veganisten hebben meer eiwitten nodig, omdat de eiwitkwaliteit in plantaardig voedsel lager is. Hun dagelijkse behoefte aan eiwitten is dus hoger. Als je plantaardig eet, is het goed om verschillende eiwitbronnen met elkaar af te wisselen en te combineren. Hierdoor krijg je verschillende aminozuren binnen. Wat kun je eten? Denk aan peulvruchten, noten, zaden en plantaardige zuivel. Daarmee krijg je de aminozuren binnen die je lichaam nodig heeft.”

Je kunt dierlijke eiwitten verder in twee soorten verdelen: wei-eiwit en caseïne-eiwit.

• Wei-eiwit (Whey Protein) wordt snel opgenomen in het lichaam en heeft een hoge biologische waarde.
• Caseïne-eiwit (Casein Protein) heeft wat langer nodig om in het lichaam opgenomen te worden.

Mariska: “In de meeste voedingsbronnen is zowel wei-eiwit als caseïne-eiwit te vinden. Een mix van beide eiwitten is goed voor je. Het is vooral belangrijk dat je voeding een hoge biologische waarde heeft en aansluit bij de behoeften van je lichaam.”

Eiwitten zijn broodnodig om in leven te blijven. Ieder mens heeft eiwitten nodig. Mensen die lijden aan ondervoeding hebben extra eiwit nodig. Ook sporters, senioren vegetariërs en veganisten hebben een verhoogde behoefte aan eiwit. Daarnaast hebben personen die ziek zijn of herstellende zijn extra eiwitten nodig.

• Gemiddeld heb je elke dag 0,8 tot 1 gram eiwit nodig per kilo lichaamsgewicht.
• Bij ziekte of ondervoeding heb je elke dag 1,2 tot 1,5 gram eiwit nodig per kilo lichaamsgewicht.
• Bij een plantaardig dieet heb je gemiddeld 1,2 tot 1,3 gram eiwit nodig per kilogram lichaamsgewicht.

Tip
Overleg altijd met je behandelend arts, diëtist of andere zorgprofessional wat voor jou de ideale hoeveelheid eiwit is.

Eiwitten hebben in principe geen nadelen, zolang je in de buurt blijft van de voorgeschreven hoeveelheid per dag voor jouw doelgroep. Een diëtist kan je hier meer inzicht in geven.

Mariska: “Alleen als je over een lange periode veel te veel eiwitten binnen krijgt, levert dat problemen op voor je nieren. Iemand die ondervoed is, zal dit probleem niet snel hebben. Een overschot aan eiwitten wordt opgeslagen als lichaamsvet.”

Eiwitten bestaan uit aminozuren. Er zijn 20 verschillende soorten aminozuren. De samenstelling, volgorde en structuur van deze aminozuren verschilt in elk product met eiwitten.

Tip: Lees meer over het nut van eiwitten.

Ons lichaam kan zelf 11 aminozuren aanmaken. De andere 9 halen we uit ons voedsel. Dit noemen we essentiële aminozuren. Daarnaast zijn er nog 6 semi-essentiële aminozuren.

Mariska: “Je hoeft echt niet alles te weten van eiwitten en aminozuren. Mensen die moeten aankomen of herstellen van een ziekte, moeten vooral eiwitrijke producten met een hoge biologische waarde gebruiken.”